9 mei: De dag van Europa
Twente heeft veel meer aan Brussel te bieden dan we zelf vermoedden
Vandaag is het de Dag van Europa. Deze jaarlijkse dag herinnert ons eraan dat wij als EU samenwerken om wereldwijde uitdagingen aan te gaan. En dat we werken aan een duurzame toekomst voor ons allemaal. Misschien voelt Europa een beetje als een ‘ver van je bed show’, maar niets is minder waar. Europa is ontzettend belangrijk, ook voor Twente. Om de kansen voor Twente verder te ontdekken hebben de burgemeesters van Enschede, Hengelo en Almelo kortgeleden samen een bezoek aan Brussel gebracht. In dit interview vertellen ze er meer over.
Waarom een gezamenlijk bezoek aan Brussel?
‘Wij willen de kansen in Brussel niet verkennen als individuele steden, maar echt als regio’ vertelt Arjen Gerritsen, burgemeester van Almelo. Burgemeester Roelof Bleker van Enschede sluit hierbij aan: ‘Als Twente hebben we elkaar nodig om actief te zijn in Brussel. Op Europees niveau zijn we in feite één stad.’ ‘Veel grote regio’s bezoeken maandelijks Brussel. Dat doen ze niet omdat ze tijd over hebben: het is blijkbaar van belang. Dus dan zou het ook voor ons interessant moeten zijn. Het doel van ons bezoek aan Brussel was onderzoeken op welke manier wij als Twente in Brussel aanwezig moeten zijn.’ Zegt burgemeester Sander Schelberg van Hengelo.
Wat heeft het werkbezoek aan Brussel opgeleverd?
Schelberg: ‘We hebben mensen gesproken die daar permanent vanuit een regio zitten. Zij vertelden dat er maar één manier is om goed op de hoogte te zijn van wat er speelt: er zijn. Zelfs als je van te voren geen opgedragen doel hebt. Als je weet welke ontwikkelingen er spelen, dan kun je daarop inspelen.’ Bleker: Vooral op thema’s die voor ons belangrijk zijn moeten we zorgen dat we actief zijn in Brussel om mee te kunnen praten. Gerritsen: ‘Voor de ambtenaren thuis gaat het leven gewoon door. De lobbyist die voor de regio in Brussel zit, weet welke ontwikkelingen er zijn en waar je als regio op in kunt spelen. Die kan dan terugkomen en zeggen: jongens, bureaus leegvegen, we moeten iets gaan doen!’
Waarom is Europa interessant voor Twente?
Bleker: ‘Europa is interessant voor Twente omdat er veel te halen valt. Om te beginnen zijn er veel Europese subsidies. Die halen gemeenten, maar ook bijvoorbeeld de Universiteit Twente, naar onze regio. In 2017 zijn we begonnen met het verdiepen en verbreden van het Twentekanaal. Dat konden we niet zonder de EU doen, omdat het kanaal onderdeel is van een internationale vaarweg. Maar ook de rechtstreekse treinverbinding Zwolle-Twente-Münster waar we nu aan werken, kunnen we niet realiseren zonder Europees geld.’
Gerritsen: ‘Daarnaast worden in Europa ook de kaders voor veel nationale wetgeving vastgelegd.’ Veel wetten die in Nederland gelden, worden in Brussel bepaald. ‘Voor sommige thema’s kun je bij wijze van spreken al vijf jaar te laat zijn als je in Den Haag gaat lobbyen. Daarvoor moeten we echt in Brussel zijn.'
Wat maakt Twente zo interessant voor Europa?
Allereerst zet Europa heel sterk in op het versterken van grensregio’s. Gerritsen: ‘De EU nodigt haar regio’s uit om met grensoverschrijdende projecten te komen. Die dragen namelijk bij aan Europese eenwording en Europese handel.’
De steden Enschede, Hengelo en Almelo werken met de Duitse buursteden Osnabrück en Münster samen in het MONT[1]-verband. Gerritsen: ‘Met deze samenwerking geven we een hele mooie betekenis aan grensoverschrijdende samenwerking. Juist daarmee onderscheiden we ons binnen Europa en kunnen we een prachtig verhaal neerzetten.’
Ten tweede zijn regio’s voor Europa interessant als zij uitvoering geven aan Europese doelen. Schelberg: ‘Neem bijvoorbeeld het klimaatakkoord in Parijs. Het sluiten van zo’n akkoord betekent eigenlijk nog niks. De regio’s moeten daar uitvoering aan geven, dan gebeurt er pas iets.’ Bleker: ‘Brussel zoekt naar regio’s of steden die in die uitvoering het voortouw nemen op bepaalde thema’s. Dat maakt Twente, met onder meer onze chipindustrie en batterijtechnologie, een hele aantrekkelijke regio voor Europa.’
Hoe geven wij dan als Twente uitvoering aan Europese doelen?
Schelberg: ‘Een thema waarop wij samenwerken is energie. Als je nu de ‘Green Deal’ leest, dan staat er dat we minder afhankelijk van energie uit de rest van de wereld moeten zijn. Nou hebben wij hier in de regio een heel sterk batterijcluster, waarin we werken aan innovatie in de opslag van energie. Zowel in Twente als in Münster. Noemenswaardig hierbij is ook dat wij met onderwijs, ondernemers en overheid samenwerken. En dat ook nog grensoverschrijdend.’
Batterij-energieopslagsystemen zijn een steeds populairder middel om hernieuwde energie op te slaan. Schelberg: ‘Met dit voorbeeld helpen wij dus om Europese doelen lokaal te realiseren. Stel nou dat de EU ons batterijcluster omarmt, dan betekent dit automatisch dat Twente in de ‘spotlight’ komt te staan. Hierdoor kunnen zij ons weer helpen als wij bijvoorbeeld vastlopen met regelgeving. En het feit dat de EU ons omarmt, vergroot ook de kans dat andere regio’s, studenten én bedrijven naar ons gaan kijken.’
Hoe gaan we nu verder?
Gerritsen: ‘Ik denk dat we in de toekomst vooral moeten laten zien dat we in het hart van Europa liggen. Wij kunnen nog veel meer gebruik maken van de samenwerking met- en de capaciteiten die Duitsland ons biedt. Als je kijkt naar de bedrijfsontwikkeling langs de A1 richting Osnabrück: dan zie je dat daar ongelofelijk veel mogelijkheden zijn. En ook hier hebben wij Europa voor nodig.’ Schelberg: ‘Als je in Brussel echt iets wilt bereiken gaat dat sneller als je laat zien dat je het internationaal samen doet. Als wij samenwerken met Duitsland is de wachttijd echt veel korter dan als we alleen iets doen met onze regio.’
Bleker vult aan: ‘Wil je op bepaalde thema’s meepraten op Europees niveau, dan moet je in een vroeg stadium betrokken zijn. Om dat te kunnen doen, moet je actief zijn in Brussel. Wij gaan dan ook zeker onze kansen daar verder verkennen. In het najaar staat een nieuw bezoek gepland, dan gaan mogelijk ook inhoudelijke experts op thema’s mee.’
Gerritsen sluit af: ‘Wat mij ook bij bleef aan ons bezoek is hoe mooi men het vond dat wij als drie steden samen iets kwamen vertellen. Europa is dan ook heel nieuwsgierig naar ons. Wat doen wij in Twente? Laat staan als we in de toekomst misschien wel met onze Duitse buursteden komen. Wij hebben veel meer te bieden aan Brussel dan we zelf vermoedden.’